Về Khánh Hòa khám phá khu du lịch Rạn Trào

Cách thành phố Nha Trang khoảng 60 km, Rạn Trào thuộc xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh (Khánh Hòa) là khu bảo tồn biển đầu tiên ở Việt Nam hoạt động dưới sự quản lý của cộng đồng dân cư địa phương.

 

Với ý nghĩa bảo tồn các nguồn lợi thủy sản, rạn san hô và môi trường nước, năm 2001, Khu bảo vệ hệ sinh thái biển Rạn Trào thuộc xã Vạn Hưng huyện Vạn Ninh được thành lập dưới sự tài trợ của Trung tâm Bảo tồn Sinh vật Biển và Phát triển Cộng đồng.

 

Điều đặc biệt của Khu bảo tồn này chính là mô hình cộng đồng cư dân cùng tham gia bảo vệ, quản lí kết hợp với du lịch sinh thái tại chỗ. Những năm qua, mô hình này đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng đời sống của người dân trong khu vực, đồng thời còn giúp cải thiện đáng kể các vấn đề về môi trường sinh thái biển. Khu bảo tồn sinh thái biển Rạn Trào cách thành phố Nha Trang chừng 60km về hướng Bắc, Khu bảo tồn biển Rạn Trào nằm giữa khu dân cư khá thưa thớt ở thôn Xuân Tự 1, xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh, một vị trí cách biệt hẳn với sự ồn ào của phố thị hiện đại. 

Men theo con đường thôn dẫn ra biển, du khách sẽ dễ dàng nhìn thấy Trung tâm Thông tin Du lịch Sinh thái Cộng đồng Vạn Hưng. Đây chính là nơi để khách đón thuyền ra thăm Rạn Trào và trở về dùng bữa cơm làng quê với đầy đủ các hương vị của biển. Du khách có thể đi bằng thuyền của Trung tâm hoặc đi cùng thuyền của ngư dân trong khu vực, thời gian đi đến Rạn Trào chỉ mất từ khoảng 20 đến 30 phút. Rạn Trào nằm trong khu vực biển vịnh Vân Phong, có tổng diện tích 98 ha, gồm vùng đệm 71ha và vùng lõi 27ha, trong đó bao gồm các vùng nuôi hải sâm, tôm hùm, vẹm, tu hài, san hô…. 

 

Ngồi trên thuyền, du khách có thể tham quan các vùng này bằng mắt thường hoặc ghé thuyền vào các trang trại để tìm hiểu đời sống của ngư dân. Sau khi tham quan, chụp ảnh trên biển, khách sẽ được đưa đến nhà bảo vệ Rạn Trào, gặp trực tiếp những người làm công tác bảo vệ để được tìm hiểu kĩ hơn về khu bảo tồn này
 
Ông Nguyễn Văn Phương- tổ trưởng Tổ bảo vệ Khu bảo tồn biển Rạn Trào- Vạn Ninh cho biết: "Ở đây tham quan Rạn Trào có những gì hấp dẫn?- Tham quan thì mình sẽ chở họ đi tham quan các Rạn san hô, xem các trại nuôi tôm hùm, nuôi vẹm".

Bên cạnh các hoạt động ngắm cảnh, tham quan hệ sinh thái tự nhiên, du lịch Rạn Trào còn hấp dẫn du khách bởi mô hình du lịch cộng đồng, nhà ở home stay. Ở đây, gia đình nào hội tụ đủ các tiêu chí như nhà ở sạch sẽ, hợp vệ sinh đều được tham gia kinh doanh du lịch. Ngoài phục vụ ăn uống sinh hoạt tại nhà, khách ngủ qua đêm ở nhà dân còn phải trả thêm 100.000 đồng/người/đêm. Trong không gian tươi mát của biển, được ngồi dưới những mái chòi lợp bằng lá tranh và bao quanh bởi những tán cây dừa của làng quê biển, du khách sẽ dễ dàng hòa mình vào không gian thanh bình của làng quê và sự tận hưởng kì nghỉ cũng vì thế mà trở nên thú vị và thơ mộng hơn.
 
 

 

Có thể nói, Khu bảo tồn biển kết hợp với du lịch sinh thái Rạn Trào đã mở ra cơ hội phát triển kinh tế gắn với bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Dễ thấy nhất là từ khi khu bảo tồn được thành lập tới nay, địa phương đã không còn tình trạng người dân khai thác san hô trái phép, số lượng các loài hải sản trong khu vực cũng gia tăng, vùng san hô ở rạn Trào cũng được hồi sinh mạnh mẽ, thu hút sự tham quan của du khách trong và ngoài nước. Tuy nhiên, do điều kiện còn nhiều hạn chế nên khu bảo tồn du lịch sinh thái Rạn Trào hiện nay chưa được nhiều người biết đến. Chính vì vậy, trong thời gian tới, ngành du lịch và địa phương cần đầu tư nâng cao hơn nữa, các điều kiện cũng như chất lượng các dịch vụ tại Rạn Trào, nhằm để Khu du lịch này đáp ứng các nhu cầu ngày càng cao của du khách và trở thành điểm đến quen thuộc, hấp dẫn của khách du lịch trong và ngoài nước.

Qua quá trình triển khai hoạt động, kết quả điều tra năm 2009 tại khu bảo tồn đã cho thấy một số kết quả khả quan. Vùng biển ở đây có độ bao phủ các rạn san hô cao trên 60% trong 13 rạn lớn nhỏ, khu vực này còn tồn tại nhiều loài sinh vật biển quí hiếm như bào ngư, hải sâm, cá ngựa, hải quỳ…

Theo đánh giá của các chuyên gia, mô hình "Khu bảo tồn biển Rạn Trào" đã đạt được những kết quả khả quan hướng tới phục hồi các rạn san hô quý, nguồn lợi hải sản có giá trị cao và góp phần vào việc bảo vệ môi trường biển. Hiện nay, một số địa phương khác đã và đang học tập theo mô hình Rạn Trào như Rạn Dứa - xã Tam Hải (Quảng Nam), Vĩnh Trường - xã Phước Dinh (Ninh Thuận).

Khu bảo tồn biển Rạn Trào đã mang lại kinh nghiệm để áp dụng mô hình đồng quản lý thủy sản vào thực tế. Đó là kết quả hợp tác hiệu quả của ba bên: người dân, cơ quan quản lý nhà nước các cấp và tổ chức phi chính phủ, vì một mục tiêu chung là bảo vệ môi trường và nguồn lợi biển cho các thế hệ mai sau.